De Tweede Kamer steunt het veelbesproken kabinetsvoorstel om in te grijpen in de prijzen van woningen in de vrije huurmarkt. De wet om woekerprijzen voor huurders harder aan te pakken werd deze week uitgebreid behandeld en uiteindelijk stemden vanavond PVV, GroenLinks-PvdA, NSC, D66, SP, CDA, Partij voor de Dieren, ChristenUnie en Volt voor.
Dat is samen een ruime meerderheid van 112 zetels. VVD, BBB, JA21, Forum voor Democratie en SGP stemden tegen.
Lange tijd was de steun van de grootste partij PVV onzeker. De PVV vindt dat er meer gebouwd moet worden en minder migranten toegelaten moeten worden en houdt naar eigen zeggen niet van te veel regelgeving. "Maar we geven de wet het voordeel van de twijfel", zei PVV-Kamerlid Matlener gisteren in het debat.
De huren zijn volgens hem de afgelopen jaren veel te hard gestegen. Buiten de sociale sector mag een huisbaas nu nog zelf de prijs van zijn woning bepalen en door de woningnood is die vaak torenhoog.
Met dit standpunt van de PVV is de kans ook groot dat er in de Eerste Kamer een meerderheid zal zijn, ondanks de tegenstem van de VVD en de grootste partij in de Senaat, BBB. Het is nog onbekend wanneer de Eerste Kamer de wet zal behandelen en dan wordt duidelijk of de wet al per 1 juli 2024 ingaat, of anders per 1 januari 2025.
De wet wordt wel op een aantal gebieden aangepast. Verhuurders van woningen met een laag energielabel moeten extra werk maken van energiemaatregelen. Verhuurders van tochtige woningen krijgen minder punten in het systeem dat de huurwaarde bepaalt. Zo wordt een huurder die een hoge energierekening heeft, extra geholpen.
Ook komt er een tegemoetkoming voor bouwers. Verhuurders van nieuwe huurwoningen mogen tot 1 januari 2028 een opslag van 10 procent vragen op de maximale huurprijs van 1123 euro. Dit is om te voorkomen dat de nieuwbouw van huurwoningen terugvalt, omdat beleggers er te weinig mee verdienen.
Na de lancering van het plan van minister De Jonge protesteerden beleggers en particuliere verhuurders luid tegen de wet. Zij waarschuwen voor averechtse effecten. Door het verdwijnen van hun verdienmodel zullen huurpanden massaal in de verkoop gaan, zeggen zij. Ook de Raad van State vreest daarvoor. De Jonge deed daarop aanpassingen om de critici tegemoet te komen.
De VVD, BBB, JA21 delen de vrees van de verhuurders en beleggers en hebben daarom tegen gestemd.
Gemeenten moeten zogenoemde derdelanders voorlopig blijven opvangen en hun dezelfde rechten geven als andere vluchtelingen uit Oekraïne. Dat schrijft demissionair staatssecretaris Van der Burg van Asiel en Migratie in een brief aan de Tweede Kamer.
Van der Burg zegt genoodzaakt te zijn tot dit besluit, omdat de Raad van State vragen gesteld heeft over de kwestie aan het Hof van Justitie van de Europese Unie. De hoogste bestuursrechter zei vandaag van het Europese Hof te willen weten wanneer het verblijfsrecht van derdelanders eindigt. Tot er antwoord komt, zijn lopende procedures bij de Raad van State op pauze gezet.
Derdelanders zijn mensen die niet de Oekraïense nationaliteit hebben maar in Oekraïne wel asiel of een permanente verblijfsvergunning hadden. De hernieuwde opvang van deze groep vluchtelingen duurt volgens Van der Burg in ieder geval totdat het Europese Hof antwoord heeft gegeven. Het is niet bekend wanneer dat gebeurt.
De staatssecretaris heeft gemeenten over het besluit geïnformeerd. Door de lopende juridische procedures wisten veel gemeenten niet precies meer wat ze moesten. Sommige gemeenten beëindigden begin deze maand de opvang van derdelanders, zoals oorspronkelijk het plan was. Anderen kozen ervoor de vluchtelingen toch nog op te vangen.
Het Veiligheidsberaad en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zijn blij dat de brief van Van der Burg zorgt voor eenduidigheid. "Deze lijn geeft zowel gemeenten als derdelanders voorlopig duidelijkheid", zegt een woordvoerder tegen het ANP.
En ook VluchtelingenWerk is te spreken over het besluit. Volgens de hulporganisatie komt er een einde aan "de onnodige belasting van de rechtspraak".
"De kwestie rond de opvang van derdelanders is van begin af aan al erg ingewikkeld en daar hebben we dan ook begrip voor", aldus VluchtelingenWerk. "Toch zagen we opnieuw een chaotische situatie ontstaan waar gemeenten, derdelanders en de rechtspraak de dupe van werden, die heel goed te voorkomen zou zijn geweest", aldus VluchtelingenWerk.
Alleen derdelanders die nog in Nederland zijn, kunnen weer opvang krijgen bij de gemeenten. Mensen die al zijn vertrokken uit Nederland kunnen niet opnieuw opvang krijgen.
De Franse president Macron vindt dat de toekomst van de Europese Unie in gevaar is. De lidstaten moeten hun krachten - economisch en militair - bundelen om aftakeling te voorkomen. "De Europese Unie is sterfelijk. Ze kan aan haar einde komen, afhankelijk van de keuzes die wij maken", zei Macron vandaag in een toespraak. "De komende tien jaar bestaat er een groot risico dat de EU verzwakt."
De president sprak op de Sorbonne Universiteit in Parijs. Daar hield hij zeven jaar geleden ook een toespraak over de kansen en gevaren voor de Europese Unie.
"Europa staat nu voor de keuze: welke rol wil het in de toekomst spelen? We staan nu op een beslissend moment", zei Macron ten overstaan van studenten maar ook ministers, ondernemers en wetenschappers.
Volgens de Franse president bevindt de EU zich nu, in tegenstelling tot zeven jaar geleden, op een keerpunt. "De regels zijn veranderd", zei hij verwijzend naar de oorlog in Oekraïne en de toegenomen concurrentie uit Azië en met name China. Brussel moet daarom volgens hem nieuwe prioriteiten stellen.
Macron hamert erop dat Europa moet werken aan zijn eigen defensie, om minder afhankelijk te zijn van de Amerikanen en zich voor te bereiden op nieuwe dreigingen. Europese landen moeten niet alleen meer en vaker militair samenwerken maar ook militair-economisch de handen ineenslaan. "Als we militair materieel kopen, moeten we dat in Europa zelf doen."
De president sprak over gezamenlijke Europese financiering van militaire aankopen, eventueel met Europese leningen, en zinspeelde ook op een gemeenschappelijk Europees antiraketsysteem.
Diezelfde Europese solidariteit zou zich economisch moeten uiten. De EU moet meer aan zichzelf denken en de eigen industrie voorrang geven, aldus Macron. Want de Verenigde Staten en China "houden zich niet meer aan de handelsregels zoals die zijn afgesproken".
Volgens Macron zijn er al initiatieven in die richting genomen. Hij noemde de samenwerking met Duitsland over de ontwikkeling van accu's voor elektrische auto's en van nieuwe legertanks en noemde de afspraken "met onze Nederlandse vrienden" over het bouwen van onderzeeërs.
De Europese Unie moet verder massaal gaan investeren om in 2030 wereldleider te zijn in essentiële en strategische sectoren zoals de AI-industrie, ruimtevaart en biotechnologie, aldus Macron. Dat is niet alleen nodig om economisch te overleven, vindt hij, maar ook om zelfvoorzienend te zijn op essentiële terreinen en niet afhankelijk te zijn van buitenlandse producenten.
De entourage van de president benadrukte na afloop vooral dat Macron zijn visie op de toekomst van Europa wilde geven. Maar vriend en vijand benoemen ook de politieke agenda van de president. Begin juni zijn er Europese verkiezingen. In de peilingen staat de rechts-radicale partij van Marine Le Pen met grote voorsprong op de eerste plaats. Haar kandidaat, Jordan Bardella, is bijzonder populair bij de Fransen. De kandidaat van Macron, Valérie Hayer, is daarentegen een grote onbekende voor veel mensen. Ze doet het slecht in de peilingen.
Tijdens zijn toespraak op de Sorbonne Universiteit bekritiseerde Macron de politieke opponenten van Hayer. Hij verweet Le Pen en Bardella zonder hun namen expliciet te noemen dat ze aan de lopende band volop kritiek op de EU hebben, terwijl ze wel in het Europees Parlement zitten en niet meer durven te pleiten voor een 'Frexit': Frankrijk dat in navolging van de Britten uit de Europese Unie stapt.
"Laten we opzadelen, onze harnassen aantrekken." De Hongaarse premier Viktor Orbán is op oorlogspad en heeft hoge verwachtingen van de verkiezingen voor het Europees Parlement over zes weken. "Op naar het slagveld van de verkiezingen. Vrienden, er liggen memorabele weken voor ons, op naar de overwinning."
Vandaag en morgen is de Hongaarse leider gastheer van 'CPAC Hongarije': de Conservative Political Action Conference. De bijeenkomst is naar het voorbeeld van de CPAC in de Verenigde Staten, die geregeld door de Amerikaanse Republikeinen wordt georganiseerd.
Het is een bijeenkomst van ultraconservatieve politici vanuit de hele wereld. Eregast en een van de hoofdsprekers op de conferentie is Geert Wilders, die morgen een lezing houdt.
De NOS is niet welkom binnen, net als veel andere journalisten die er graag bij waren geweest op dit spannende moment in de Nederlandse formatie. De CPAC is een 'no woke zone', aldus de organisatie in een toelichting. Op affiches rond het conferentieterrein staat in chocoladeletters 'Wokebusters'.
In de rij voor journalisten die wél naar binnen mogen staat Tim, overgekomen uit de VS. Hij werkt voor Breitbart News, een uiterst conservatieve nieuwswebsite. Een bewonderaar van Wilders wil hij zichzelf niet noemen, maar sympathie voor diens ideeën heeft hij zeker. "Overal in de wereld zie je de opmars van politici met hetzelfde gedachtegoed als Orbán en Wilders."
Op de conferentie spreken behalve Wilders ook Tom Van Grieken, voorman van het radicaal-rechtse Vlaams Belang. Ook kopstukken van de Spaanse populistische partij Vox komen aan het woord, net als Fabrice Leggeri, oud-directeur van EU-grenswacht Frontex en prominent lid van de Franse partij Rassemblement National van Marine Le Pen.
De radicaal-rechtse partijen staan stuk voor stuk op winst in de peilingen voor de Europese verkiezingen in juni. Allemaal kijken ze vol bewondering naar hoe Viktor Orbán al veertien jaar aan de macht is en zijn stempel drukt op de Europese politiek.
Vrije media en onafhankelijke rechtspraak zijn in het Hongarije van Orbán uiterst schaars. De Europese Unie bevroor meer dan twintig miljard euro aan subsidies voor het land nadat Orbán een anti-lhbti-wet had ingevoerd en vanwege zorgen over corruptie.
Het lijkt de partijen die op de CPAC bij elkaar zijn niet te deren. Voor hen is Orbán een lichtend voorbeeld, iemand die Brussel durft te zeggen waar het op staat. Tijdens een toespraak op Hongarijes nationale feestdag vorige maand sprak de Hongaarse premier duidelijke taal hoe de EU te veranderen.
"We weten dat dit niet vanzelf gaat", zei hij toen. "Wij moeten het doen. We moeten Brussel bezetten, de Brusselse bureaucraten aan de kant duwen en de zaken in eigen hand nemen." Orbán wijst Wilders de weg. Zijn uitspraken komen overeen met de taal in het verkiezingsprogramma voor de verkiezingen voor het Europees Parlement van Wilders, die goed bevriend is met Orbán. Een voorbeeld uit dat programma: "De expansiedrift van de ongekozen eurocraten in Brussel is ongekend. De Unie moet steeds maar groter, steeds weer machtiger. Het wordt tijd dat aan die trend een einde komt."
"De wind van verandering waait door Europa", twitterde Orbán de dag na Wilders' verkiezingsoverwinning, in november vorig jaar. 'Gidsland' Hongarije wil een Europese revolte van de ultraconservatieven na de aanstaande verkiezingen voor het Europees Parlement. In de peilingen groeien ze, maar moeten ze de grote pro-Europese fracties van christen- en sociaaldemocraten vooralsnog voor zich laten.
Bij de vorige verkiezingen wilde Wilders' PVV nog uit de Europese Unie, maar dat is in zijn nieuwe verkiezingsprogramma verdwenen. Hij wil Brussel "van binnenuit" veranderen. Orbán is al veel langer bezig met het verspreiden van zijn gedachtegoed in de Europese Unie. Zo kocht de Hongaarse staat een groot pand op een van de meest prestigieuze plekken in Brussel om bijeenkomsten te houden. Ook opende anderhalf jaar geleden de aan Orbán gelieerde denktank MCC zijn deuren in de EU-hoofdstad.
Ook daar volgen ze Wilders al lang, zegt MCC Brussel-directeur Frank Füredi. Hij heeft het politieke klimaat in Nederland zien veranderen: "Als ik vroeger in Amsterdam kwam, sprak ik jongeren die iemand als Wilders haatten. Kom ik nú in Amsterdam, dan spreek ik steeds meer jongeren die Wilders juist bewonderen."
Voor Orbán morgen zijn keynote-speech houdt, zijn Wilders en hij samen voor een werklunch.