De Britse regering neemt maatregelen om de grote leveringsproblemen in het land aan te pakken. Er worden 10.500 tijdelijke visa uitgevaardigd voor buitenlandse werknemers. Zij mogen komen werken als vrachtwagenchauffeur of in de pluimveesector.
Het Verenigd Koninkrijk kampt al enige tijd met personeelstekorten bij vooral transportbedrijven en slachterijen. Oorzaken zijn onder meer de coronapandemie en de strenge immigratieregels na de Brexit.
Heel wat sectoren hebben te lijden onder het gebrek aan truckers. Zo zijn veel rekken in supermarkten leeg en zijn er tankstations die moeten sluiten omdat ze geen benzine meer hebben.
Eerder wilde de regering niet beginnen aan speciale visa voor werknemers uit het buitenland. Maar nu detailhandelaars waarschuwen dat de leveringen voor Kerstmis in gevaar komen, is transportminister Shapps overstag gegaan.
De tijdelijke visa gelden voor de komende drie maanden en moeten er volgens Shapps voor zorgen dat "de voorbereidingen voor de Kerstdagen op schema blijven". Ook worden wervingsbrieven gestuurd naar een miljoen mensen die wel een vrachtwagenlicentie hebben, maar niet in de sector werkzaam zijn.
De Britse Kamer van Koophandel heeft sceptisch gereageerd op de maatregelen en spreekt van een druppel op een gloeiende plaat. Naar schatting van de transportbranche is er in het land een tekort van zeker 100.000 vrachtwagenchauffeurs.
In Berlijn hebben ook de laatste klimaatactivisten de hongerstaking beëindigd die vier weken geleden begon in de buurt van het Rijksdaggebouw. Het waren er nog twee. Ze zijn met hun staking gestopt omdat ze van kanselierskandidaat Scholz (SPD) de toezegging hebben gekregen dat hij met hen in debat zal gaan.
Eind vorige maand begon een kleine groep jonge activisten met de hongerstaking. In de aanloop naar de Bondsdagverkiezingen, die de komende dag worden gehouden, wilden ze aandacht vragen voor het klimaat. In hun ogen zijn de partijen op dit gebied lang niet ambitieus genoeg.
De meeste hongerstakers stopten eerder deze week met hun actie. Dat deden ze toen de drie prominentste bondskanselierskandidaten niet ingingen op hun eis om nog voor de verkiezingen met hen live in debat te gaan op televisie.
Twee activisten gingen door en verhevigden hun actie de afgelopen middag nog, door ook te stoppen met drinken. Maar 's avonds maakte een van hen op Twitter bekend dat hun actie ten einde was. "Na 27 dagen hongerstaking en 7 uur zonder water - met mijn laatste krachten - beëindig ik nu de hongerstaking."
SPD-kandidaat Scholz, die in peilingen aan kop staat, heeft bevestigd dat hij binnen vier weken in gesprek zal gaan met de activisten. "Ik ben blij dat de stakers stoppen en weer drinken en eten", schrijft hij op Twitter. "Ik zal me houden aan mijn gespreksuitnodiging na de verkiezingen."
Jonge woningzoekers konden vandaag in een liveshow van NOS op 3 hun vragen over de wooncrisis stellen aan deskundige gasten. We zetten een aantal veel gestelde vragen nog even op een rij.
Bouwen, bouwen, bouwen klinkt goed, maar bouwprojecten duren gewoon lang. Voor starters vaak te lang. Jan Fokkema van NEPROM (belangenorganisatie voor projectontwikkelaars) zegt dat veel projecten tijdens de crisis stil kwamen te liggen en die zijn dus pas later weer opgepakt, waardoor veel bouwprojecten zijn vertraagd. Ook de strengere eisen rondom klimaat spelen een rol in langere bouwprocessen.
Dat het lang duurt om de problemen met de bouw aan te pakken, komt volgens wethouder Songul Mutluer van Zaanstad ook doordat er veel belangen zijn die bij het gebruik van de grond spelen, wat het proces vertraagt. "Er zijn zoveel regels en zoveel wetten om rekening mee te houden bij het bouwen. Van protest tot parkeerdruk tot flora- en faunawet. Die belangenafweging kost veel tijd."
Marieke Blom, hoofdeconoom van de ING, wijst er ook op dat het grootste deel van de mensen - en het grootste deel van de stemmers - geen last heeft van de woningnood. Voor mensen met een huis, of mensen met meer geld, zijn er mogelijkheden en soms zelfs voordelen. Dat maakt het aanpakken van de markt met maatregelen die wel een grotere groep raken - denk aan de hypotheekrenteaftrek - politiek lastig.
"In de woningmarkt zijn insiders en outsiders. Jullie (red: jonge woningzoekers) zijn de outsiders, de insiders (red: met een huis) worden met veel regels geholpen. Bouwprocedures zijn bijvoorbeeld streng, omdat tegenstanders veel rechten hebben. Oplossing kan zijn meer geld erbij en met hoge bedragen meer woningbouw mogelijk maken. Andere oplossingen doen pijn bij de insiders, zoals de hypotheekrenteaftrek. Omdat het politiek lastig is om die pijn te nemen, staan jonge woningzoekers buiten spel."
Kun jij een huis op waarde schatten? Doe hier de test:
Er moeten sowieso zo snel mogelijk woningen bijkomen, zeggen alle gasten, en dat gebeurt ook. Maar daarvoor moet veel gebeuren - en het liefst tegelijkertijd. "Denk aan het versnellen van procedures, meer grond kunnen gebruiken, meer financiële ruimte voor corporaties om te investeren in bouw", zegt Martin van Rijn van Aedes, de koepel voor woningbouwcorporaties.
Alle deskundigen in de studio onderschrijven ook eensgezind dat bouwen sowieso duurder is geworden, wat niet helpt in goedkopere prijzen. Door hogere bouwkosten, grondprijzen en strengere klimaateisen.
Een gemeente moet bij nieuwbouw zelf ook strenge eisen stellen rondom sociale woningbouw, zegt wethouder Songul, zodat er ook echt voor een kleinere portemonnee wordt gebouwd. Voor het goedkoper maken van bestaande bouw is de landelijke overheid nodig, zegt ze, met bijvoorbeeld betere regels voor het gebruiken van ruimte door meerdere mensen.
Fokkema denkt dat gemeenten soms ook wat meer daadkracht moeten tonen bij bouwprojecten. Bijvoorbeeld als er weerstand in een buurt is tegen bouwplannen. "Dan moet een politicus zeggen: zo moet het. Maar vaak worden ze bang en komen dan met weer een nieuw onderzoek."
Als het gaat om de hoge huren, is de markt volgens Songul uit balans, mede door beleggers die panden konden opkopen en duur verhuren. "Er is te veel aan de markt overgelaten", zegt ze, en daarom is meer regelgeving nodig. Fokkema wijst erop dat het probleem in de basis een woningtekort is, waardoor er ook hoge prijzen kunnen worden gevraagd.
In de koopmarkt ligt ingrijpen lastig, zegt Blom. Het is een vrije markt, maar ook een met belastingvoordelen voor huizenbezitters. "Zittende kopers hebben veel voordelen, zoals hypotheekrente, en waarde die meegaat naar de volgende woning. Starters kunnen lenen, zei men. Het effect is dat de prijzen doorstijgen."
"Subsidie kan woekerwinst worden. Gevaar is dat de hele markt duurder kan worden. Als we iets willen doen om in te grijpen, dan moeten we misschien nadenken over de voordelen voor doorstromers. Maar dat ligt politiek gevoelig."
De bevolking groeide onverwacht, met name door migratie. Kijkers wilden weten welke invloed dat heeft op de woningmarkt. Volgens Marieke Blom best wat. "Als je kijkt naar het coronajaar, waren er minder arbeidsmigranten en expats. Daardoor kromp het tekort aan woningen van 350.00 naar 285.000 woningen. Het is dus een belangrijke factor in het woningtekort. Maar arbeidsmigranten zijn voor de grote bedrijven heel goed en we willen ook goedkoop onze woningen kunnen verbouwen. Er zijn dus heel wat belangen mee gemoeid."
De hele show terugkijken? Dat kan hier.
Huawei-topvrouw Meng Wanzhou is als een nationale held ontvangen in thuisland China. Op de luchthaven van Shenzhen, de stad waar het hoofdkwartier van Huawei is gevestigd, stond een welkomstcomité klaar. De rode loper was uitgerold, een delegatie wapperde met Chinese vlaggen en zong Chinees-nationalistische liederen.
Meng, de dochter van de oprichter van Huawei, heeft bijna drie jaar in Canada onder huisarrest verbleven. Zij werd in 2018 gearresteerd op verzoek van de VS, die haar verdachten van het overtreden van het handelsembargo tegen Iran. Gisteren werd Meng na een deal met de Amerikaanse aanklager vrijgelaten. Ook de twee Canadezen die gevangenzaten in China kregen toestemming om naar huis te gaan.
Mengs aankomst in Shenzhen werd live uitgezonden op de Chinese staatstelevisie. Daarop was te zien hoe zij president Xi Jinping en de communistische regering bedankte voor de steun tijdens haar huisarrest. "Tijdens deze moeilijke periode heb ik altijd de warmte en zorg van de partij, de natie en het volk gevoeld", zei Meng in een statement.
Bekijk hieronder de aankomst van Meng op de luchthaven van Shenzhen:
De twee Canadezen zijn inmiddels ook thuis. Diplomaat Michael Kovrig en ondernemer Michael Spavor zaten bijna drie jaar vast in een Chinese gevangenis, op verdenking van spionage. Een van hen werd vorige maand nog veroordeeld tot elf jaar cel. De gevangenschap van de Canadezen leidde tot een diplomatieke rel tussen Canada, de VS en China.
Vandaag kwamen de mannen aan in de Canadese stad Calgary. Daar werden zij ontvangen door premier Justin Trudeau.
"Deze mannen hebben een ongelooflijk moeilijke beproeving moeten doorstaan," zei Trudeau in een persconferentie over hun vrijlating. "De afgelopen 1000 dagen hebben ze kracht, doorzettingsvermogen en genade getoond."
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken juichte de vrijlating van Canadezen toe. "Na meer dan twee jaar van willekeurige gevangenschap, zijn we blij met hun thuiskomst in Canada."