Kunnen huizen gemaakt van modder bescherming bieden tegen klimaatverandering? In Agadez, een woestijnstad in het hart van het West-Afrikaanse land Niger, denken ze van wel. Hier wordt al eeuwenlang gebouwd met 'banco': een moddermengsel van water, klei en stro.
"Het voordeel van een huis van banco is dat wanneer het buiten warm is, het binnen koel blijft. En als het buiten fris is, blijft het binnen aangenaam", zegt Abdourahman Ibrahim. Hij is een opzichter die toeziet op de bouw van een huis in een nieuwe woonwijk even buiten de stad.
"Dit is een modern terrein", zegt hij trots tijdens een rondleiding. "Er is elektriciteit, een wateraansluiting. Ik denk dat het goed is dat we banco blijven gebruiken. Voor onze cultuur, maar ook voor het klimaat."
In de omgeving van Agadez, dat bekendstaat als de poort naar de Sahara, is het overdag al erg heet. Maar het wordt er nóg heter, en snel ook: door klimaatverandering stijgt de gemiddelde temperatuur er anderhalf keer zo hard als het wereldwijde gemiddelde. Koele nachten worden steeds zeldzamer, hete dagen duren langer.
De dikke muren, die onder meer de moskee van Agadez omringen, houden die hitte tegen. Al 500 jaar vormt dit gebedshuis een centraal punt van de karavaanstad. Mede daardoor verkreeg Agadez in 2013 een plaats op de Werelderfgoedlijst van VN-organisatie Unesco. De moskee werd halverwege de negentiende eeuw herbouwd, sindsdien staat de minaret van 27 meter hoog nog altijd overeind, hoewel het gebouw helemaal is gemaakt van banco.
Een kwestie van onderhoud, verklaart de 70-jarige Amma Attouboul. Als bouwopzichter, aangesteld door de sultan van Agadez, ziet hij erop toe dat de moskee in goede staat blijft. Dit betekent dat hij de moskee regelmatig van een nieuwe laag banco laat voorzien. Zodra de eerste scheurtjes of tekenen van instabiliteit verschijnen, gaan ze aan de slag.
"In allerlei oude steden vind je gebouwen gemaakt van modder", zegt Attouboul. "Ze behoren tot ons architectonisch erfgoed en symboliseren een traditie die al generaties lang standhoudt. Deze bijzondere bouwstijl hoort bij de geschiedenis van Agadez."
Toch kiezen steeds meer inwoners van de stad voor beton. Met name in de buitenwijken maakt de zandkleur van de modderhuizen steeds vaker plaats voor grijze blokken. "Alsof je in een oven woont", zegt opzichter Ibrahim hoofdschuddend. Beton houdt warmte of kou minder goed tegen dan banco.
Bovendien is het duurder. Waar banco wordt gemaakt van klei uit valleien in de omgeving, moet cement van buitenaf worden aangevoerd. "Men vindt het mooi", verklaart Issoufou Zakari, directeur van de regionale autoriteit voor stadsplanning en woningbouw.
Enkele maanden geleden is Zakari naar Agadez verhuisd om de ongebreidelde bouw in de oude binnenstad aan te pakken. Hij hoopt daarnaast ook de lokale autoriteiten en inwoners ervan te overtuigen om te blijven kiezen voor banco.
Als het aan opzichter Ibrahim ligt, zal het merendeel van de inwoners van Agadez daarvoor blijven kiezen. "Het is een bron van trots voor ons", zegt hij. "Want wij wonen er, onze voorouders hebben dat ook gedaan. En onze kinderen zullen dat ook doen. Banco zal hier altijd een toekomst hebben."
De situatie aan het front is voor Oekraïne verslechterd. Oleksandr Syrsky, de bevelhebber van het Oekraïense leger, schrijft dat in een Facebookbericht. Rusland "valt de volledige frontlijn actief aan, en boekt in sommige sectoren tactische successen."
Volgens de opperbevelhebber heeft Rusland een "aanzienlijk voordeel" op het vlak van troepen en materieel. Er werd de voorbije week hard gevochten, waarbij veroverde posities soms meerdere keren per dag van kamp wisselden, schrijft hij.
Syrsky geeft toe dat de Oekraïense troepen zich uit meerdere dorpen in de provincie Donetsk hebben teruggetrokken. Hij spreekt over meedogenloze gevechten in de omgeving van de stad Pokrovsk, een stad in Donetsk die nog in handen is van Oekraïne. Daar zou de situatie momenteel "het meest gecompliceerd" zijn.
Eerder vandaag meldde het Russische persagentschap Interfax dat het Russische leger het dorp Novobachmoetivka heeft veroverd. Syrsky bevestigt dat in het bericht op Facebook.
Het Oekraïense leger is sinds de val van de strategische stad Avdiivka in februari in het defensief gedrongen. Daarbij speelt een tekort aan manschappen, luchtafweer, wapens en munitie de Oekraïners parten.
Het wapentekort kan de komende weken voor een deel weggewerkt worden, nu het Amerikaanse parlement een nieuw steunpakket van 61 miljard dollar heeft goedgekeurd.
Volgens experts zal het echter nog weken duren voordat dit steunpakket daadwerkelijk effect heeft op het slagveld. "Het is niet zo dat de wereld er morgen heel anders uitziet", zei Mart de Kruif, voormalig-Commandant Landstrijdkrachten, daar vorige week over. Het is volgens hem een kwestie van langzaam opbouwen voor het Oekraïense leger. Tot die tijd kan Rusland nog profiteren van de tekorten aan Oekraïense zijde.
Het aantal gevallen van mazelen is afgelopen jaar wereldwijd bijna verdubbeld, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Vorig jaar werden bijna 322.000 gevallen van de besmettelijke ziekte geteld, tegenover ruim 171.000 in 2022.
Dit jaar wordt het aantal gevallen vermoedelijk nog hoger, waarschuwt de WHO. Bijna de helft wordt geregistreerd in Europa en aangrenzende landen als Kirgizië en Azerbeidzjan.
De WHO maakt zich vooral zorgen om het aantal landen dat afgelopen jaar te kampen had met een "grote of ontwrichtende uitbraak" van mazelen: dat steeg van 17 landen in 2022 tot 51 landen een jaar later. De organisatie spreekt van zo'n uitbraak als er gedurende een jaar minstens twintig gevallen van mazelen worden aangetroffen per miljoen inwoners van een land.
Als voornaamste verklaring wijst de organisatie naar covid-19. In 2019 waren er ook al veel gevallen van mazelen, toen vooral in Afrika. Door de coronapandemie nam de verspreiding wereldwijd van mazelen daarna af, maar werden ook nauwelijks meer kinderen ingeënt tegen de ziekte. Nu de covid-maatregelen vrijwel overal weer opgeheven zijn, kan de ziekte wereldwijd weer vrij eenvoudig om zich heen grijpen.
Ook Nederland loopt gevaar door de wereldwijde toename van het aantal mensen met mazelen. Om de ziekte geen kans te geven is een vaccinatiegraad van tenminste 95 procent nodig, maar die ligt inmiddels onder de 90 procent.
Het RIVM meldde deze week dat het een nieuw Outbreak Management Team (OMT) heeft samengesteld om de ziekte in de gaten te houden. Tot nu toe zijn dit jaar 64 gevallen van mazelen bij het RIVM gemeld.
In Berkel en Rodenrijs heeft een grote brand in een schuur gewoed. De politie vermoedt brandstichting en heeft in de buurt van de schuur twee verdachten uit Rotterdam aangehouden. De politie doet onderzoek naar de rol van de verdachten.
De brand brak rond 15.30 uur uit. Hulpdiensten kwamen ter plaatse om het vuur onder controle te krijgen. De vlammen sloegen ook over naar een huis met een rieten dak dat aan de schuur vastzit, meldt Rijnmond. Volgens de veiligheidsregio is niemand gewond geraakt.
De brandweer was de hele avond bezig met het onder controle krijgen van de brand. Bij de brand kwam veel rook vrij. Omwonenden werd geadviseerd om binnen te blijven en ramen en deuren dicht te houden. Even voor 1.00 uur was de brand onder controle.
Meerdere brandweereenheden waren bezig om de brand te blussen: