Het staatsparlement van Arizona heeft ingestemd met het terugdraaien van een strenge anti-abortuswet. Volgens deze wet uit 1864, die onlangs werd hersteld door de hoogste rechtbank van de Amerikaanse staat, zijn bijna alle abortussen verboden.
De staatssenaat ging nipt akkoord met de terugdraaiing. Dankzij de steun van twee Republikeinen behaalden de Democraten een meerderheid van 16 tegen 14. De Democratische gouverneur moet het besluit nog goedkeuren, maar dat is slechts een formaliteit.
In een verklaring noemt gouverneur Katie Hobbs de oude wet verwoestend. "Vrouwen in Arizona zouden niet moeten hoeven leven in een staat waar politici keuzes maken die vrouwen met artsen moeten nemen." Ze kijkt ernaar uit om de terugdraaiing te bekrachtigen, drie weken na het omstreden gerechtelijke besluit.
Volgens de 160 jaar oude wet zijn abortussen enkel toegestaan als daarmee het leven van de vrouw kan worden gered. Op een abortus om andere redenen staat een gevangenisstraf oplopend tot vijf jaar. Er is ook geen uitzondering voor bijvoorbeeld verkrachting of incest.
Volgens Amerikaanse media is het mogelijk dat de oude wet eind juni alsnog tijdelijk in werking treedt. Dit is afhankelijk van wanneer de parlementaire zitting in de staat ten einde komt. Pas negentig dagen daarna treedt een aangenomen wetswijziging in werking.
Voordat de hoogste rechtbank van Arizona enkele weken geleden de wet herinvoerde, waren abortussen na de vijftiende week van de zwangerschap verboden. Dat wordt opnieuw het geval zodra het politieke proces rondom de terugdraaiing is voltooid.
Abortus is een belangrijke thema bij de presidentsverkiezingen in november en Arizona is een swing state. Daarmee kan de politieke strijd om de oude abortuswet grote invloed hebben op wie in 2025 in het Witte Huis terechtkomt. Deze strijd gaat vrijwel zeker tussen oud-president Trump en de huidige president Biden.
Sinds het Hooggerechtshof het landelijke recht op abortus in de Verenigde Staten bijna twee jaar geleden terugdraaide, mogen staten zelf beslissen of ze abortus willen verbieden of niet. Arizona was de vijftiende staat die de medische ingreep (deels) verboden had gemaakt.
De Republikeinse achterban bestaat voor een omvangrijk deel uit streng conservatieve christenen. Binnen deze groep is er felle weerstand tegen abortus, dat als moord wordt beschouwd. Terwijl de Democratische achterban abortus als een recht beschouwd en faliekant tegen een verbod is.
Het parlement van Georgië heeft voor de tweede keer ingestemd met een omstreden wetsvoorstel over 'buitenlandse agenten'. Om te worden aangenomen moet het voorstel nog één keer behandeld worden. Tienduizenden betogers gingen vandaag de straat op om tegen de wet te demonstreren.
Voor de ingang van het parlementsgebouw in Tbilisi kwam het 's avonds tot een confrontatie tussen betogers en agenten. De politie heeft traangas, waterkanonnen en flitsgranaten ingezet om de demonstranten uit elkaar te drijven. De wet leidt al weken tot protesten in de Georgische hoofdstad. Vandaag verzamelden zich naar schatting 40.000 betogers voor het parlement.
Volgens het wetsvoorstel moeten organisaties die meer dan 20 procent van hun financiering uit het buitenland ontvangen zich registreren als 'buitenlands agent'. Veel projecten in Georgië zijn afhankelijk van steun uit het buitenland. De regering wil zo meer controle hebben over buitenlandse invloeden.
De Georgische wet doet denken aan een wet die jaren geleden in Rusland is ingevoerd. Die wordt sindsdien gebruikt om kritische media en organisaties monddood te maken.
De oppositie en demonstranten zien de wet als een voorbeeld van Russische inmenging in Georgië. Ook zijn ze bang dat het voorstel het toetredingsproces van Georgië tot de Europese Unie bedreigt. Het land kreeg in december vorig jaar de status van kandidaat-lid van de EU.
De EU waarschuwde vorige week dat het aannemen van deze wet inderdaad gevolgen zal hebben voor de toetreding van Georgië en spreekt over een "zeer zorgwekkende ontwikkeling". De wet komt niet overeen met de normen en waarden van de EU, staat in de verklaring.
Vorig jaar werd het plan ook al ingediend, maar na twee dagen van fel protest weer ingetrokken. De partij hield toen al wel de deur op een kier om het wetsvoorstel opnieuw in te kunnen dienen als de onrust was afgenomen.
Gisteren werden protesten tegen de wet ook al met geweld beëindigd. De duizenden betogers werden uiteengedreven met traangas, waterkanonnen, rubberkogels en flitsgranaten. Volgens de politie was de demonstratie niet langer vreedzaam en moest de openbare orde worden hersteld. De oppositie en lokale journalisten spreken dit tegen.
Georgische media melden dat er gewonden zijn gevallen en het ministerie van Binnenlandse Zaken spreekt van zes gewonde agenten. 63 mensen werden gearresteerd.
Ook gisteren werd het protest tegen de omstreden wet met geweld beëindigd:
EU-buitenlandchef Josep Borrell heeft het geweld tegen demonstranten veroordeeld. "Het gebruik van geweld om mensen te onderdrukken is onaanvaardbaar", schreef Borrell op X.
Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, roept de Georgische regering op om de wet niet aan te nemen. "De Georgische burgers tonen hun sterke gehechtheid aan de democratie. De Georgische regering moet gehoor geven aan deze duidelijke boodschap", schrijft ze in een verklaring.
Openbaar aanklagers in New York starten een nieuw proces tegen Harvey Weinstein. Vorige week schrapte een gerechtshof in de staat het vonnis in de verkrachtingszaak tegen de oud-filmproducent, omdat een meerderheid van de rechters ervan overtuigd is dat Weinstein geen eerlijk proces heeft gehad.
Het nieuwe proces zal naar verwachting in september van start gaan. De zaak overdoen betekent voor slachtoffers het opnieuw delen van hun nare ervaringen. Een van de vrouwen die getuigden in de zaak, Miriam Haley, denkt erover na om opnieuw mee te doen met het proces, maar vreest "het herbeleven van trauma's. Daar wil ik niet nog een keer doorheen."
De 72-jarige Weinstein werd in 2020 veroordeeld tot 23 jaar cel wegens verkrachting en aanranding van twee actrices. Twee jaar later, in een andere verkrachtingszaak tegen hem die zich in Californië afspeelde, kreeg Weinstein nog eens 16 jaar cel. In totaal kwamen tachtig vrouwen naar voren met soortgelijke beschuldigingen tegen de producent van onder meer kaskrakers als Pulp Fiction en Scream.
De zaak was een belangrijke stap voor de #MeToo-beweging, omdat na de aantijgingen meer vrouwen in Hollywood bekend maakten slachtoffer te zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Maar het vonnis van 2020 werd vorige week dus geschrapt, omdat er ook vrouwen getuigden die niet direct met de zaak te maken hadden.
De aanklagers hadden meerdere getuigen opgevoerd om een patroon van grensoverschrijdend gedrag van Weinstein te illustreren. Zijn verdediging klaagde destijds al van karaktermoord, omdat hem specifiek daarover verder niets ten laste werd gelegd.
Weinstein blijft zijn gevangenisstraf in New York uitzitten tot het proces opnieuw begint. Zijn vonnis in Californië wordt ook opnieuw bekeken. Weinsteins advocaat claimt namelijk dat hij ook daar een oneerlijk proces zou hebben gehad.
In Moskou hebben duizenden mensen, velen met kinderen, hun vrije Dag van de Arbeid gebruikt om zich te vergapen aan Russische oorlogstrofeeën. Die zijn buitgemaakt op het slagveld in Oekraïne en nu in Moskou opgesteld. Tientallen westerse tanks, pantservoertuigen en ander wapentuig zijn een maand lang te zien in het Overwinningspark, een groot tentoonstellingscomplex dat gewijd is aan de Tweede Wereldoorlog.
Veel van het materieel is al eerder elders tentoongesteld, onder meer in Patriot Park, een tentoonstellingscomplex van het Russische leger buiten Moskou. De getoonde oorlogstrofeeën zijn sinds 2022 bijeengebracht met als doel ze aan een breder thuispubliek te tonen.
Deze nieuwe tentoonstelling sluit naadloos aan op wat de Russen al jaren dag in dag uit te zien krijgen op televisie. Het Russische nieuws bevat geen enkele wanklank, maar toont uitsluitend hoe de Russische troepen in hun 'speciale militaire operatie' in Oekraïne stelselmatig terrein winnen op hun tegenstander, die steevast wordt aangeduid als 'Oekraïense nationalisten'.
We gingen zelf ook kijken én spraken met Russen over wat zij vinden van de tentoonstelling:
Officiële verliescijfers zijn al heel lang niet meer verstrekt. Evenmin wordt vermeld dat, op basis van verifieerbare bronnen, ook de materiële verliezen aan Russische zijde aanzienlijk zijn.
Het getoonde materieel is zeker ook bedoeld als signaal aan westerse landen die Oekraïne militaire steun verlenen of van zins zijn dat te doen. Niet voor niets is een Duitse Leopard-tank - naast een Amerikaanse Abrams - een van de pronkstukken van de expositie in Moskou.
Speciaal voor de gelegenheid is de avond ervoor de loop van de tank met behulp van een zwaar gewicht aan een hijskraan naar beneden gedrukt, om de machine een minder 'triomfantelijk' voorkomen te geven. Dat moet laten zien dat zelfs de duurste en beste westerse machines niet onschendbaar zijn en Rusland niet kunnen weerhouden van de overwinning.
Er is ook wapentuig te zien dat aan Oekraïne is geleverd door andere NAVO-lidstaten, zoals Turkije, Groot-Brittannië, Frankrijk, Zweden en Nederland.
Een Amerikaans M113-pantservoertuig, dat in januari van dit jaar werd buitgemaakt in de omgeving van Bachmoet, maakt deel uit van een partij gemodificeerde M113's die vorig jaar door Nederland, België en Luxemburg zijn geschonken aan de Oekraïense strijdkrachten.
'De geschiedenis herhaalt zich', lijkt het motto van deze tentoonstelling. De tekst prijkt op een afdak waaronder een Duits pantservoertuig uit 1942 staat. De link met het heden is snel gelegd, blijkt al snel uit gesprekken met bezoekers van de tentoonstelling. Net als toen staan er weer Duitse tanks in Moskou.
In 1945 werden vaandels en wapentuig van de op de knieën gedwongen Duitse Wehrmacht naar Moskou gebracht, na een uitputtende oorlog waarin naar schatting 27 miljoen Sovjetburgers het leven verloren. De impact van die oorlog is tot op de dag van vandaag voelbaar in Rusland en andere voormalige Sovjetrepublieken, waaronder Oekraïne. Er zijn vrijwel geen families die in die oorlog geen grootvaders, overgrootvaders of andere familieleden hebben verloren.
Juist daarom valt de expositie in Moskou samen met de Dag van de Overwinning op 9 mei, veruit Ruslands belangrijkste feestdag. De suggestie is dat Ruslands huidige 'speciale militaire operatie' een vervolg is op de Grote Vaderlandse Oorlog, zoals de Tweede Wereldoorlog hier wordt genoemd. Net als toen wordt het land vanuit het westen bedreigd. Iets dat eerder, in 1812, ook al gebeurde door Napoleon. Het Overwinningspark ligt ook niet toevallig vlak bij de plek vanwaar Napoleon in dat jaar neerkeek op de Russische hoofdstad.
Deze tentoonstelling van oorlogstrofeeën en de militaire parade die Vladimir Poetin op 9 mei zal afnemen op het Rode Plein hebben beiden als doel het land en de wereld te demonstreren dat Rusland militair gezien zijn mannetje staat en de strijd in Oekraïne niet kan verliezen.
Intussen wordt aan beide zijden van het front met enige zorg uitgekeken naar die 9 mei. Waar Oekraïne vreest voor een poging van het Russische leger nog voor die datum een significant militair succes te boeken, houdt Moskou serieus rekening met Oekraïense pogingen die feestdag - of de inauguratie van Poetin twee dagen eerder - ruw te verstoren, bijvoorbeeld met een aanval op de Krimbrug.
Rusland hoopt meer terreinwinst te kunnen boeken zolang de aan Oekraïne beloofde westerse hulp nog niet aan het front is gearriveerd. Minister van Defensie Sjojgoe zei deze week bij zijn bezoek aan een commandocentrum in het zuiden van Rusland dat de Russische troepen snel meer en beter materieel moeten krijgen om het "noodzakelijke tempo" van het Russische offensief te kunnen handhaven.