In Noord-Macedonië zijn de presidents- en parlementsverkiezingen gewonnen door de rechts-nationalistische oppositiepartij VMRO-DPMNE. De 70-jarige Gordana Siljanovska-Davkova van die partij wordt de nieuwe president van het land. De uitslag kan invloed hebben op toetreding tot de Europese Unie.
Noord-Macedonië is sinds 2005 kandidaat-lidstaat van de EU en voert toetredingsgesprekken, nadat die jarenlang werden geblokkeerd door buurlanden Griekenland en Bulgarije. De regerende pro-Europese sociaaldemocratische partij SDSM waarschuwde tijdens de campagne dat een overwinning van de VMRO-DPMNE het lidmaatschap in gevaar zou brengen.
VMRO-DPMNE voert een harde lijn tegenover EU-lidstaten en buurlanden Bulgarije en Griekenland. Zo erkent partijleider Hristijan Mickoski de naamsverandering van het land niet. De Grieken willen niet dat het land Macedonië heet, omdat er ook een Noord-Griekse regio is met die naam. Na een conflict van 27 jaar werd in 2018 daarom 'Noord' voor de naam van het land geplakt.
Mickoski heeft ook beloofd harder op te treden tegen Bulgaarse eisen. Bulgarije wil dat Noord-Macedonië de grondwet aanpast om de rechten van de Bulgaarse minderheid in het land te beschermen en zegt dat het de toetredingsgesprekken van Noord-Macedonië anders weer gaat blokkeren.
Toen ruim 90 procent van de stemmen voor de parlementsverkiezingen waren geteld meldde de verkiezingscommissie dat VMRO-DPMNE minstens 59 van de 120 zetels heeft behaald. De regerende SDSM krijgt 19 zetels.
Nadat de sociaaldemocraten hun verlies hadden erkend, hield partijleider Mickoski van VMRO-DPMNE een overwinningstoespraak: "Het is ons gelukt. Macedonië heeft gewonnen. Het is een historische overwinning voor het volk", zei hij. Mickoski wordt waarschijnlijk de nieuwe premier van het land.
Het parlement van Nicaragua heeft de vergunning ingetrokken van een Chinese investeerder om door het land een kanaal te graven tussen de Atlantische en Stille Oceaan. Wang Jing had in 2012 toestemming gekregen om een alternatief voor het Panamakanaal aan te leggen, maar sindsdien was er nauwelijks werk verricht.
Een nieuwe verbinding zou de investering van 50 miljard waard zijn omdat het 110 jaar oude Panamakanaal te ondiep en smal is voor moderne schepen. De afgelopen maanden moest scheepvaart er worden beperkt omdat door droogte de 81 kilometer lange waterweg minder bevaarbaar was.
Het nieuwe project zou 287 kilometer lang worden en volgens de regering-Ortega aan Nicaragua een economische impuls geven. De investeringsmaatschappij van Wang zou het kanaal 100 jaar lang mogen exploiteren.
Tegenstanders voerden fel protest tegen de plannen. Ze vreesden milieuschade en kwamen op voor de bevolking die gedwongen werd te verhuizen uit de loop van het kanaal. In 2019 werden drie protestleiders veroordeeld tot ruim 200 jaar cel omdat ze uit zouden zijn geweest op een staatsgreep.
Uiteindelijk werd er maar weinig werk verzet. Het project werd officieel afgetrapt met een ceremonie in 2014, maar gegraven aan het kanaal werd er nooit. Er werd alleen een toegangsweg aangelegd.
Wang kwam in de tussenliggende jaren in financieel zwaar weer. Door de terugval van de Chinese beurs tuimelde zijn fortuin van bijna 7 miljard dollar in 2015 tot minder dan een miljard in 2019.
Al met al was het voldoende voor Nicaragua om nu de stekker uit het project te trekken. Overigens werd alleen de vergunning voor Wang ingetrokken; de wet die het toestemming verleent is nog geldig, mocht een nieuwe geldschieter zich melden.
Hakken op happy hardcore, samen met een dansende vogel en flitsende beelden in het scherm. Het is niet per se wat televisiekijkers de afgelopen jaren van Nederland gewend waren tijdens het Eurovisie Songfestival. Een gepolijst popliedje is Kleins hit Europapa namelijk zeker niet, terwijl Nederland daar de laatste inzendingen juist een abonnement op had. Met de keuze voor Joost Klein gooit organiserende omroep AVROTROS het vanavond over een volledig nieuwe boeg.
Dit jaar spat de energie juist van het podium, met een act die het best is te omschrijven als drie minuten pure vrolijkheid. Maar ook met een emotionele laag, zoals op het einde waar Joost Klein zich via de camera richt tot zijn overleden vader. Ook op andere momenten zijn er verwijzingen naar Klein zijn overleden ouders, bijvoorbeeld op de schermen achter het podium.
Klein en zijn vrienden, van wie er twee ook op het podium staan, probeerden afgelopen weken zoveel mogelijk van het optreden geheim te houden. Af en toe lieten ze wel iets los, zoals toen medebedenker van de act Gover Meit sprak over "een nieuwe vorm van de maanlanding. Mensen gaan niet geloven dat dit fysiek mogelijk is".
Joost Klein vanmiddag vlak voor vertrek naar de Songfestival-arena:
Gisteren kwam aan de speculaties een eind, toen pers en publiek waren uitgenodigd om de act voor het eerst in zijn geheel te zien.
In die act valt op dat Klein en zijn team gebruikmaken van alles wat de mega-televisiestudio in de Malmö Arena te bieden heeft. Zo begint het optreden met een camera recht boven in de zaal, zodat de kijker kan zien dat het kruisvormige podium is veranderd in het gezicht van Joost Klein. Daarna is hij zelf in beeld, zwaaiend naar de camera met de tekst "I Love you all".
Dat contact met de kijkers en het publiek legt hij vaker. Zo roept hij de zaal meerdere keren op om met hem mee te doen. Tegelijk ziet de kijker op het grote scherm achter Klein een wirwar aan beelden voorbij komen: van een wereldbol en een vuurzee tot Duitse curryworst.
Uiteindelijk is niet te missen dat dit optreden toewerkt naar een hoogtepunt, wanneer Klein en zijn vrienden gaan hakken. Ondertussen klinken de jaren-90-beats door de arena en begint het publiek te schreeuwen.
Zo zag dat hakken er gisteren tijdens de generale repetitie uit:
Wie speciaal voor Joost Klein gaat kijken, moet wel even geduld hebben, want hij is vanavond pas als zestiende en allerlaatste aan de beurt. Daarna gaan de telefoonlijnen open en bepalen de kijkers welke tien landen ze in de finale terug willen zien. De uitslag volgt ruim een half uur na het optreden van Klein.
Waar het vorig jaar nog heel spannend was of Nederland die finale zou halen, zijn de voortekenen nu gunstiger. Sinds de presentatie van Europapa, eind februari, schoot het nummer omhoog bij de bookmakers, die voorspellen welke liedjes de meeste kans maken om te winnen. Europapa begon op plek 22 van de 37, maar steeg al snel de top-10 in, met plek drie als hoogste notering. De laatste dagen zakte het nummer een beetje terug, naar plaats zes.
Een plek in de finale voor Joost Klein lijkt gegarandeerd, maar dat wil niet zeggen dat er geen concurrentie is.
Zo is ook Nemo uit Zwitserland ingedeeld in deze halve finale. Het nummer The Code vertelt over de figuurlijke reis die de artiest aflegde om zichzelf te kunnen zijn. Tegelijk gebeurt er van alles op het podium, met een draaischijf waar de artiest rondjes op draait.
En dan is er vanavond ook het beladen optreden van zangeres Eden Golan uit Israël. Al maanden is er discussie over de deelname van het land. Vandaag zijn er zelfs grote protesten aangekondigd in Malmö, waar mogelijk tienduizenden mensen op af komen.
Wat betreft de muziek denken veel songfestivalkenners dat Israëls nummer Hurricane juist kan rekenen op veel sympathiestemmen en dat het de finale waarschijnlijk met gemak haalt.
De Verenigde Staten zal stoppen met het leveren van wapens die kunnen worden gebruikt voor een aanval op Rafah als Israël zijn plannen daarvoor doorzet. President Biden maakte in een interview met CNN bekend dat hij de Israëlische premier Natanyahu telefonisch zijn besluit heeft meegedeeld.
"Als ze Rafah binnentrekken, ga ik niet de wapens leveren die tot nu toe gebruikt zijn in Rafah, in de steden", zei Biden. "Er zijn in Gaza burgers gedood door dit soort bommen en de manier waarop men omgaat met stedelijke gebieden."
Biden zei daarbij wel dat de Verenigde Staten nog steeds toegewijd is aan de verdediging van Israël en bijvoorbeeld munitie voor Israëls raketschild Iron Dome blijft leveren. "We trekken niet onze handen af van Israëls veiligheid, maar wel van de mogelijkheid om oorlog te voeren op dat gebied."
De opmerkingen van Biden komen kort na de bekendmaking van defensieminister Austin dat een munitielevering aan Israël in de wacht is gezet vanwege het geplande Israëlische offensief in Rafah. Austin meldde in het Congres dat levering met zeker twee weken is uitgesteld.
"Na evaluatie hebben we één levering van zware munitie gepauzeerd", vertelde hij. "Er is nog geen eindbeslissing genomen over de voortgang van die levering."
Austin weigerde in te gaan op details, maar Amerikaanse media meldt dat het gaat om 1800 2000-ponders en 1700 500-ponders, die zeker twee weken vertraging oplopen. Israël gebruikt dergelijke bommen om ondergrondse en verstevigde bunkers van Hamas te bombarderen, maar Austin benadrukte dat daarbij ook veel nevenschade kan ontstaan door het wegvagen van woningen.
Het is de eerste keer dat de regering-Biden zulke concrete stappen zet om een grote aanval op Rafah te voorkomen. De kritiek van de Amerikaanse regering op een voorgenomen Israëlische inval in Rafah groeit al weken, maar van daadwerkelijke sancties voor de regering-Netanyahu wilde Biden niets weten.
Politieke tegenstanders spreken er schande van dat Biden bondgenoot Israël wapens ontzegt. Dat moedigt tegenstanders van het land alleen maar aan, waarschuwen de Republikeinen. "Dit is obsceen. Absurd. Geef Israël wat het nodig heeft", drong senator Lindsey Graham aan bij Austin. De Israëlische ambassadeur bij de VN noemt het een teleurstellend en frustrerend besluit.
Medestanders van Biden vinden echter dat het besluit niet ver genoeg gaat. "De VS levert miljarden aan militaire steun", redeneerde de progressieve senator Bernie Sanders. "We kunnen niet langer medeplichtig zijn aan de gruwelijke oorlog van Netanyahu tegen het Palestijnse volk."
De VS is de belangrijkste bondgenoot van Israël. Al tientallen jaren doneert het land wapens en munitie aan Israël, op jaarbasis gaat dit om zo'n drie miljard dollar. De Amerikaanse denktank Council on Foreign Relations rekende uit dat het sinds de invasie van Israël in Gaza op 7 oktober "meer dan honderd overdrachten van militaire hulp" heeft gedaan.
Het gaat onder andere om de aanvoer van tanks, bommen, raketten en handvuurwapens. Ook werd er nagedacht over het aanleveren van nieuwe F-15 gevechtsvliegtuigen, ter waarde van 18 miljard dollar.
Het is de afgelopen 40 jaar niet voorgekomen dat de VS Israël publiekelijke militaire hulp ontzegt. In 1982 stopte Ronald Reagan de levering van clusterbommen naar aanleiding de Israëlische invasie in Libanon.
De band tussen VS en Israël staat al langer onder druk: